Topaz là một khoáng chất silicat hiếm có thành phần hóa học của Al2SiO4 (F, OH) 2. Nó thường hình thành trong các vết nứt và sâu trong các lớp đá lửa như pegmatite và rhyolit, vào cuối lịch sử làm mát của chúng. Nó cũng được tìm thấy như sỏi chảy nước trong trầm tích dòng chảy có nguồn gốc từ các loại đá lửa.
Topaz là một viên đá quý nổi tiếng được bán với nhiều màu sắc hấp dẫn. Một số trong số các màu này là tự nhiên, trong khi những màu khác được sản xuất bằng cách xử lý topaz nhạt hoặc không màu với nhiệt, bức xạ, hoặc sơn phủ kim loại.
Thuộc tính của Topaz
Phân loại hóa học Silicat.
Màu sắc Các màu tự nhiên bao gồm: không màu, vàng, cam, đỏ, hồng, xanh, xanh. Xảy ra trong một loạt các màu được xử lý, thường là màu xanh lam.
Streak Không màu – khó hơn tấm sọc.
Luster Vitreous.
Diaphaneity Mờ đến minh bạch.
Sự phân tách hoàn hảo.
Độ cứng Mohs 8
Trọng lực 3.4 đến 3.6
Đặc tính chẩn đoán Độ cứng, tinh thể lăng trụ, đôi khi vằn, phân cắt, trọng lực riêng.
Thành phần hóa học Al2SiO4 (F, OH) 2
Hệ thống tinh thể Orthorhombic.
Một trong những đặc tính vật lý nổi tiếng nhất của topaz là độ cứng của nó. Nó có độ cứng 8 trên thang độ cứng Mohs. Nó cũng phục vụ như chỉ số độ cứng Mohs chỉ số khoáng sản cho một độ cứng của 8. Mỗi sinh viên tham gia một khóa học địa chất giới thiệu về độ cứng của topaz. Kim cương, corundum, và chrysoberyl là những khoáng chất thông thường chỉ được biết đến là khó hơn.
Hầu hết các topaz đều không màu hoặc sữa. Màu vàng nhạt và màu nâu cũng rất phổ biến. Màu hồng tự nhiên, cam, đỏ, tím và xanh rất hiếm và có giá trị nếu chúng có chất lượng đá quý.
Khi được cho phép phát triển không hạn chế, topaz tạo thành các tinh thể orthorhombic, thường có các nếp song song với trục dài của tinh thể. Nó cũng có một sự phân chia cơ bản khác biệt mà phá vỡ vuông góc với trục dài của tinh thể. Sự phân tách này làm cho topaz là đá quý mỏng hơn độ cứng của nó là 8. Độ cứng là khả năng chống trầy xước, nhưng khả năng chống vỡ là một thuộc tính được gọi là độ bền.
Topaz có trọng lượng riêng khoảng 3,4 đến 3,6. Điều này là khá cao đối với một khoáng chất bao gồm các nguyên tố nhôm, silicon và khí.
Topaz màu vàng được xem là một viên đá quý, và nó khá hiếm, nhiều người buôn đá quý trên đá quý nhiều khi không biết topaz có màu vàng.
Sau đó, khoảng hai trăm năm trước, những người buôn bán đá quý bắt đầu nhận ra rằng những viên ngọc vàng này có thể là topaz, thạch anh, beryl, olivin, sapphire, hoặc một trong nhiều khoáng chất khác. Họ cũng biết rằng topaz xảy ra trong một loạt các màu sắc khác với màu vàng. Ngày nay, các nhà nghiên cứu kim khí học đã biết đầy đủ các màu sắc cho topaz tự nhiên.
Nếu bạn ghé thăm một cửa hàng trang sức từ 50 năm trước và được yêu cầu nhìn thấy topaz, bạn có thể sẽ thấy những viên đá quý màu vàng, cam và nâu. Bắt đầu vào những năm 1970 và 1980, màu phổ biến nhất mà bạn sẽ được hiển thị bắt đầu màu xanh lam. Màu xanh lam này thường được tạo ra bởi các phương pháp điều trị chuyển đổi topaz không màu thành một viên đá quý hơn.
Điều trị bệnh bằng đá Topaz
Ngày nay hầu hết các topaz được cung cấp tại các cửa hàng đồ trang sức của trung tâm mua bán và cửa hàng ở mức giá thấp đến mức vừa phải đã được xử lý trong phòng thí nghiệm. Topaz không màu được làm nóng, chiếu xạ, và tráng với các lớp oxit kim loại mỏng để thay đổi màu sắc của nó.
Topaz xanh tự nhiên là rất hiếm và thường xanh nhạt. Hầu như tất cả các topaz xanh được cung cấp trong các cửa hàng là topaz không màu mà đã được chiếu xạ và sau đó được nung nóng để tạo ra một màu xanh lam. “Thụy Sĩ xanh” và “London xanh” là tên thương mại cho hai trong số các loại phổ biến nhất của blue topaz xử lý được thấy trong thị trường hiện nay.
Màu hồng tự nhiên đến tím topaz cũng rất hiếm. Những màu này thường được sản xuất trong phòng thí nghiệm. Điểm khởi đầu là một vết cắt bằng đá từ topaz không màu. Nó được nung nóng đầu tiên và sau đó phủ một lớp oxit kim loại để tạo ra màu hồng. Nếu đá tráng được đeo trong đồ trang sức, theo thời gian lớp phủ thường xuyên bị mòn hoặc đeo qua các điểm trên đá khi xảy ra mài mòn.
Một số topaz được phủ một oxit kim loại làm cho viên đá có màu lợt đầy màu sắc. Những viên đá này, được gọi là “viên ngọc thần bí”, có vẻ như thay đổi màu sắc nếu người quan sát di chuyển hòn đá dưới ánh sáng hoặc thay đổi góc quan sát. Những lớp phủ này cũng mỏng và có thể được đeo trong suốt quá trình mài mòn.
Topy núi Rhyolite
Topaz núi Rhyolite: Phát hiện ra tuff phân tầng của Topy núi Rhyolite, điền một paleovalley. Những thung lũng này đã từng được cho là nước tràn, nhưng bây giờ nhiều người trong số họ được cho là đã bị trôi dạt bởi những đợt đất tro nóng. Topaz Mountain Rhyolite có nhiều vùng vuggy, thường chứa tinh thể topaz màu champagne. Nằm ở phía tây Utah. Hình USGS.
Hầu hết các topaz hình thành các tĩnh mạch và khoang của đá lửa như pegmatite và rhyolite. Nó hình thành trong giai đoạn cuối của quá trình làm mát macma trong khi hoạt động hydrothermal cung cấp flo. Topaz xảy ra trong túi trong pegmatites, trong các vết nứt mang chất lỏng hydrothermal, và trong khoang khí trong rhyolite.
Tích tụ trong khoang, topaz đôi khi phát triển tinh thể độc đáo. Những tinh thể này có thể có độ trong tuyệt vời và có thể được sử dụng làm vật liệu đá quý. Đặc biệt là tinh thể hấp dẫn của topaz phổ biến với các nhà sưu tập khoáng sản. Họ có giá trị của một mẫu khoáng vật và giá trị của một vật liệu đá quý.
Topaz cũng được tìm thấy như những viên sỏi chảy nước trong các trầm tích dòng chảy thu được từ quá trình thời tiết của pegmatites và rhyolites. Chúng thường được sản xuất bằng cách khai thác mỏ vị trí.
Topaz được tìm thấy ở nhiều nơi trên thế giới, nơi các đá như pegmatite và rhyolite được hình thành. Nó chỉ là một khoáng sản nhỏ tại các địa điểm này, và nó được coi là một khoáng chất hiếm dựa trên sự phong phú chung của nó.
Brazil là nguồn cung cấp topaz chất lượng hàng đầu cho hiện nay. Sri Lanka là một nhà sản xuất quan trọng. Topaz cũng được sản xuất ở Nigeria, Úc, Pakistan, Nga, Ấn Độ, Zimbabwe, Madagascar và Namibia. Tại Hoa Kỳ, Utah có tên topaz là viên đá quý của bang này.
